سردار آزمون
سردار آزمونسردار آزمون
سردار آزمونزخم های کهنه را باز نکنید؛ پاسخی به پیام فرح پهلوی به مادران دادخوه – ع. روستایی
جامعه ی امروز ما جامعه ی شگفتی هاست. هر یک از باشنده گان این سرزمین بلاخیز از بام تا شام در حال تجربه ای از موارد شگفت آوریم. از آن چه که پیرامون مان می بینیم یا می شنویم از کردار خود در باره دیگران یا رفتار دیگران نسبت به خود از شجاعت دختران و پسرانمان و عزم حاکمان در “لوله کردن” جنبش های مردمی، از اختراع دستگاه که می تواند در شب دیجور و فاصله دور حرکت ویروس ها را بر روی پلاس سیاه رصد کند. از “هاله ی نور”! ، یا دانش آموزی که با قابلمه ی آشپزخانه اورانیوم غنی شده تولید می کند. یا وقتی که می شنویم بر روی دریایی از ثروت کودکی بی خانمان در حاشیه خیابان از سرما جان داده است و هم زمان نام نوزاد شش ماهه ای در فهرست ابربدهکاران بانک های کشور است. آری علیاحضرت! ما همیشه در حال تجربه حیرتیم. امیدوارم اسباب رنجش شما نباشم در شمار رویدادهای شگفت آوریکی هم ابراز همدردی شه بانو با مادرانی است که دادخواه فرزندانشان هستند. شاید بپرسید: کجای این داستان نامتعارف است؟ حق با شماست نفس هم دردی میان انسان ها هم اخلاقی و هم پسندیده است. شگفتی اما در این است که چه گونه یک انسان می تواند فاصله ی نجومی میان سنگدلی یا بی دردی یک شه بانوی نشسته بر مسند قدرت و مهربانی یک کنش گر سیاسی در اپوزیسیون را با چنین شتابی درنوردد؟ حتی اگر- از شما به دور- روان پریش یا شارلاتان باشد.
شه بانوی گرامی نیک آگاهند تاریخ خون بار این سرزمین از دهه ی شصت سده ی گذشته آغاز نمی شود که ماجرایی درازدامن است. خودکامه گان جابه جاشده اند اما مقاومت و دادن قربانی در بهای آزادی بردوام بوده است. امید همه ما آن است که آخرین پرده این درام هولناک را درپاییز ۱۴۰۱از سر گذرانده ایم.
در این مسیر خون بار هرجا هموطنی به خاک افتاده است؛ بی گمان مادری داغ دار شده است. اگر از گذشته های دور چشم بپوشیم و بر تاریخ هم روزگار تمرکز کنیم تبارشناسی مادران دادخواه به جنبش مشروطه و به ویژه محاصره تبریز می رسد. آن جا که پادشاهی خودکامه در سودای برکندن نهال نوپای آزادی دست یاری به سوی بیگانه گان گشود. در آن شهربندان و ایلغار وحشیانه، مجاهدانِ بسیاری از دم تیغ گذشتند یا به چوبه دار سپرده شدند و با کشته شدن هر مجاهدی لاجرم مادری به سوگ نشست. تاریخ ورق خورد. کشتی بان استعمار را که از بوی نفت بی تاب شده بود؛ سیاستی دیگر بایسته بود با سایه دستی آخرینِ شاه نگون بختِ قاجار را به زیر کشید تا دیگری را بر تخت طاووس بنشاند. خودکامه ای که بتواند آسیای خون را باشتاب بیش تری به گردش درآورد.
پهلوی اول با داغ و درفش پادشاهی اش را به سر برد. در باره انسداد سیاسی و سرکوب جنبش ها و ترور مخالفان در روزگار او بسیار نوشته اند و شما نیز از آن آگاهید. دست کم نام سرپاس مختاری دژخیم شهربانی را شنیده اید که زندانیان را مسموم می کرد یا با آمپول هوا سربه نیست می کرد و از آن شمار دکتر تقی ارانی را در زندان از میان برد.
اگر تقویم را ورق بزنیم و از رویدادهای کوچک چشم بپوشیم به قیام سی ام تیر می رسیم. در آن روز در سال ۱۳۳۱ در واکنش به تلاش ” دربار سپهر اقتدار” برای سرنگونی دولتی قانونی و برخاسته از اراده ی ملت، مردم به پا خواستند. گزمه های همسر تاج دار شما در امتثال فرمان ملوکانه پیر و جوان را همچون برگ های درختان پاییزی بر زمین ریختند و بازهم مادران بودند که عزادار شدند. هرچند دولت قانونی از این توطئه جان به در برد اما “دولت مستعجل” بود و در همان عمر کوتاه خود به دلیل شکننده گی توازن قوا نتوانست جانیان را به دست عدالت بسپارد و مرهمی بر دل های ریش مادران داغ دار آن حادثه شوم بگذارد.
در برابر، شاهنشاه قاتلان را در سایه عنایت خود گنجانید و به مسندهای نان وآب دار بر کشید. به کودتای ۲۸مرداد می رسیم تردید ندارم که شه بانو روایت دست اولی در باره ی کودتای ۲۸مرداد از زبان همسر خود شنیده اند. هرچه نباشد زن و شوهر محرم اسرار یک دیگرند. لاجرم به تر از هر کسی می دانند که در آن کودتا تاج و تخت پادشاهی بدون خون ریزی به خاندان پهلوی بازگردانده نشد. صدها تن قربانی شدند و صدها مادر به جمع مادران داغ دار این سرزمین بلاکشیده پیوستند تا لمپن های شعبان جعفری در نقش کمیک” کاوه” نمایان شوند و “فره ایزدی” را به “فریدون” گریزپای ایران بازگردانند. شمارکشته گان را تنها در شهر اصفهان یک صد تن برآورد کرده اند. یعنی یک صد مادر داغدار.
دوست دارم بدانم شه بانو در این باره چه گونه می اندیشند؟ آیا آن مادران تیره روز دادخواه نبودند؟ و اگر بودند آیا سزاوار همدردی نیستند؟
هرکس که از عقل متعارف برخوردار باشد از جمله شه بانو باور دارند که افسران حزب توده بدون مادر چشم به جهان نگشوده اند و شهیدان ۱۶ آذر را نیز مادرانی بود که تا پایان زنده گی دادخواه خون فرزندان خویش بودند. نمی دانم مادر مرتضی کیوان روزی که تیرباران شد زنده بود یا نه؟ اما اگر زنده هم نبود پیکر بی جانش در اعماق گور از مرگ چنان دردانه ی نازنینی لرزیده است.
علیا حضرت گرامی! تا اورنگ شاهنشاهی از اشک مادران جلا یابد تنها در برشی کوتاه از تاریخ، میانِ سال های ۴۲ تا ۵۶ سه هزار و دویست تن در خیابان ها و کوچه ها در اعتراض های خیابانی یا شکنجه گاه های اوین، قزل حصار، کمیته مشترک یا زندان های مخفی ساواک جان باختند یا به جوخه های مرگ در میدان تیر چیت گر سپرده شدند.
از شمار جانباخته گان- برابراسناد ساوا ک- یک صد و بیست پیکر تنها در قطعه ۳۳ بهشت زهرا آرمیده اند که تا پیش از انقلاب کسی از محل دفن آن ها باخبر نبود؛ مگر مدیران ساواک و شاید شاهنشاه و شه بانو. قطعه ۱۷ این گورستان نیز آرامگاه شمار نامعلومی از جان باخته گان جمعه سیاه است.
علیاحضرت هر تاریخی را که فراموش کرده باشند اما یقین است که نیمه دوم مهرماه سال ۵۰ خورشیدی را به خاطر می آورند زیرا در آن تاریخ میزبان یکی از پرشکوه ترین سورها و جشن های تاریخ ایران و شاید جهان بوده اید، مراد، جشن های دوهزار و پانصد ساله است که از سوی گینس به عنوان پرهزینه ترینِ جشن های جهان به ثبتِ رسیده است. درست در همان روزی که شما در میان دریایی از زرق و برق که چشم جهانیان را خیره می کرد؛ در تخت جمشید از این چادر به آن چادر می خرامیدید؛ سحرگاه روز ۱۷ مهر ماموران زندان آرام و بی صدا از بیم آنکه مبادا زندانیان بیدار شوند؛ درِ زندانِ جمشیدیه را گشودند؛ همایون کتیرایی را بیدار کردند و همراه چهار تنِ دیگر از یاران اش به میدان تیر چیت گر بردند و تیرباران کردند. و شما در ضیافت همان روز به گمانم یا روز بعد از آن جام خود را به سلامتی هایل سلاسی پادشاه اتیوپی و دیگر مهمانان بالا بردید در حالی که از چشم های مادر همایون کتیرایی و هوشنگ ترگل خونابه روان بود.
شه بانو که خود مادر است و مرگ فرزند را تجربه کرده است باید دریافته باشد که با نشانه گیری قلب هر جوان قلب مادری را نیز نشانه می گیرند و شمع زنده گی آن مادر نه یکباره-که خود موهبتی است- بلکه آرام و با درد و رنج خاموش می شود. بی دلیل نیست که مادر همایون کتیرایی در همان نخستین هفته ی اعدام فرزندش به اندازه سی سال پیر و شکسته شد. مادر هوشنگ ترگل از دیگر جانباخته گان تا نانی در دامن کودک یتیم خود بگذارد رخت شویی می کرد آن هم در زاغه نشین ترین محله های تهران.
بانوی محترم! رییس کمیته مشترک کشتار در رژیم گذشته ،پروی زثابتی، که پیش از انقلاب؛ مردم او را با نام مقام امنیتی ابروکمانی می شناختند و از متهمان به نام جنایت و نقض حقوق بشر است؛ همین جلاد هم اکنون مشیر و مشار فرزند شماست.این وهن آشکار، بی عدالتی و جفا در حق مادران دادخواه رژیم پیشین و به طریق اولی همه مادران دادخواه است. به هر حال می توانید با اشاره دستی او را نزد خود بخوانید و بپرسید بیژن جزنی همراه ۸ تن دیگر از زندانیان سیاسی در تپه های اوین به چه گناهی قتل عام شدند در حالی که زندانی بودند و دوران محکومیت شان را سپری می کردند. همچنین بپرسید تابستان ۵۶ که پای صلیب سرخ به زندان ها بازشد از بیم آنکه آثار شکنجه را بر پیکر برخی از زندانیان نبینند شماری از زندانیان از جمله محمد دزیانی و صادقی قهاره را کجا وچه گونه سربه نیست کردند و در کدام گورستان به خاک سپردند؟ از محمدحسن ناصری سربازجوی کمیته مشترک مشهور به دکتر عضدی بپرسید آیت الله سعیدی را در جریان بازجویی چه کسی با کوبیدن مشت برسر و صورتش به قتل رسانید.
منبع:
